कुरो माघ ३ गते सोमबारको । सन्दर्भ राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीकी कान्छी छोरी निशाकुसुमको बिहेको । स्थान त उही शीतलनिवास अर्थात् राष्ट्रपति भवन । यसलाई राष्ट्रपतिको सरकारी कार्यालय अर्थात् निवास दुवैका रूपमा लिन सकिन्छ । गणतन्त्र नेपालको दोस्रो राष्ट्रपति अर्थात् पहिलो महिला राष्ट्रपति विद्या भण्डारीले यही माघ ३ गतेको लगन छोपेर पूर्वराष्ट्रपति (प्रथम राष्ट्रपति) रामवरण यादवका नाति अभिषेक यादवसँग बिहेको तयारी गरिन् ।
कम्युनिस्ट पृष्ठभूमिबाटै आए पनि राष्ट्रपतिले छोरी निशाकुसुमको बिहे भने धुमधामसँग शीतलनिवासबाटै हिन्दु विधिविधानअनुसारै गरिन् । उनले जनवादी बिहे गर्न आवश्यक ठानिनन् या सहज मानिनन् । आफन्त र नातागोतालाई त बोलाइयो नै मौकामा चौका पनि हानिन् । सायद आउने हैन होला भनेर वा के गर्लान् भनेर होला पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहलाई पनि बिहेमा निम्ता पठाइन् । राष्ट्रपतिको निम्तो ज्ञानेन्द्र शाहलाई पुगेलगत्तै नेपाली सञ्चारमाध्ययमले विभिन्न टिकाटिप्पणी तथा अड्कलबाजी काटे । विभिन्न क्रिया, प्रतिक्रिया सामाजिक सञ्जालमा छरप्रस्ट भए । कोही बिहेको निम्तो मान्न ज्ञानेन्द्र शीतलनिवास पुग्छन् भने कसैले के जालान् र ? भनेर लख काटे । जे भए पनि माघ ३ गते आयो पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शीतलनिवास छिरे ।
राष्ट्रपतिको निम्तो ज्ञानेन्द्र शाहलाई पुगेलगत्तै नेपाली सञ्चारमाध्यमले विभिन्न टिकाटिप्पणी तथा अड्कलबाजी काटे । विभिन्न क्रिया, प्रतिक्रिया सामाजिक सञ्जालमा छरप्रस्ट भए । कोही बिहेको निम्तो मान्न ज्ञानेन्द्र शीतलनिवास पुग्छन् भने कसैले के जालान् र ? भनेर लख काटे । जे भए पनि माघ ३ गते आयो पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शीतलनिवास छिरे ।
उनीसँगै हाइप्रोफाइलका विभिन्न व्यक्तिलाई निम्ता पठाइएको थियो । जसमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालबाहेक अन्य लगभग सबै उपस्थित भए । विदेश भ्रमणमा रहेका प्रधानमन्त्री दाहाल आउने कुरै भएन । कूटनीतिक नियोगदेखि संवैधानिक निकायका प्रमुखलाई पनि बिहेमा आमन्त्रण गरिएको थियो । अब राष्ट्रपतिले छोरीको बिहेमा बोलाएपछि त जानै पर्यो । सबै गए, नेता गए, पूर्वप्रधानमन्त्रीहरू गए, आफन्ती गए, कार्यकर्ता गए ।
बिहेमा पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र आउँछन् कि आउँदैनन् भन्ने सबैमा कुतूहल जाग्यो । उनका फेबरका हुन् वा विरोधी यसैमा रुमल्लिए । राष्ट्रपति भण्डारीको निम्तालाई सहर्ष स्वीकार गर्दै ज्ञानेन्द्र शाह मध्याह्नमा शीतलनिवास छिरे । राष्ट्रपतिसँग के छ भनेर सोधे, वरवधूलाई बधाई तथा शुभकामना पनि दिए । साथमा ल्याएको बुकी र एउटा खाम पनि । बिहेमा ज्ञानेन्द्रलाई देखेपछि वरवधू खुसी नहुने त कुरै भएन । जो पूर्वराजा पनि हुन् । जन्मजातै राजषी खानदान । राजा भए एकपटक होइन २ पटक । अनि बेहुलाबेहुली खुसी नहुने त कुरै रहेन । उता राष्ट्रपति भण्डारी अहिले पो राष्ट्रपति भएको पहिले त रैति अर्थात् उही ज्ञानेन्द्र शाहकै जनता पो । बिहेको निम्तोलाई सहर्ष स्वीकार गरी घरमा आएको पाहुना स्वागत गर्न पाउनु उनको अहोभाग्य भनौं वा उनको आग्रह सहजै स्वीकार हुनुलाई पनि सकारात्मक लिएरै पनि खुसी भएकै हुनुपर्छ । अर्थात् ज्ञानेन्द्र शाह शीतलनिवासमा बिहेको निम्तो मान्न आउनुलाई राष्ट्रपतिले पनि खुसी मानेको हुनुपर्छ ।
ज्ञानेन्द्र आफ्ना सुरक्षाकर्मीसहित आए । छेवैमा रहेको राउन्ड टेबलमा बसे । त्यहाँ उनलाई राप्रपाका नेता, पूर्वप्रधानमन्त्री, पूर्वप्रधानसेनापतिले स्वागत गरे । केही भलाकुसारी गरे । सन्चोबिसन्चो सोधे । ५० वर्षअघि आफ्नो बिहेको स्मरण गरे । दूधको चिया पिए, अनि आफ्नो बाटो लागे । ज्ञानेन्द्रलाई पूर्वप्रधानमन्त्री लोकेन्द्रबहादुर चन्द, राप्रपाका अध्यक्ष कमल थापा, नेता पशुपतिशमशेर राणा, गणेश थापा, पूर्वप्रधानसेनापति प्यारजंग थापाले भेट गरे । आपसी कुराकानी गरे अनि २० मिनेटको बसाइ टुंग्याए ।
तर, अहिलेका चल्तीका नेता उनको सम्मुख पर्नै सकेनन् । ह्याउ नभएरै हो वा हैसियत नभएर हो यो उनीहरू नै जानुन् । गणतन्त्र स्वीकारेर बसेका पूर्वराजा जनतासमान भइसकेका छन् । राष्ट्रपतिको छोरीको बिहेमा सहज उपस्थिति जनाएका ज्ञानेन्द्रसामु भेट गर्ने कसैको दाल गलेन । बरु बाघ गयो, बुद्धि आयो भने झैं पूर्वप्रधानमन्त्री एवं नयाँ शक्ति पार्टीका संयोजक बाबुराम भट्टराईले भने मंगलबार एउटा अभिव्यक्ति सार्वजनिक गरे र भने, ‘बिहेमा मसँग पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रको भेट भए कुरा गर्नेथिएँ ।’ ‘यी त सब भन्ने कुरा न हुन्…’ गीत झैं लाग्यो । उसो भए ज्ञानेन्द्रले बाबुरामलाई भेट्दै हिँडनुपर्ने । जसले नेपाली राजसंस्थाको साढे २ सय वर्षको विरासत थामेको थियो । अर्थात् नेतृत्व लिएको थियो । त्यसले पूर्वप्रधानमन्त्री खोई भन्दै भलाकुसारीका लागि खोज्दै हिँड्नुपर्ने ? यो त बाबुरामले मिडियामा आफू छाउन गरेको नौटंकी झल्किन्छ । उनलाई भेटेर कुरा गर्दैमा कसको के बित्थ्यो त ?
सार्वजनिक स्थलमा ज्ञानेन्द्रका विरुद्ध भाषण गरेजस्तो कहाँ होला र उनका सम्मुखमा कुरा गर्न । ज्ञानेन्द्रले वरबधूलाई आर्शीवाद दिएर गएलगत्तै वर्षातमा दुलाबाट कमिलाका ताँती झैं नेताहरूले शीतलनिवास भरिभराउ भयो । पूर्वप्रधानमन्त्री केपी ओली, माधव नेपाल, शेरबहादुर देउवा देख्न पाइयो ।
राष्ट्रपतिको निम्तोलाई सहज स्वीकार गरी जसरी ज्ञानेन्द्र शीतलनिवास छिरेर ठूलो मन देखाए त्यसैगरी राजनीतिक दलका नेताहरूले पनि राजाअघि गएर छलफल, कुराकानी गरेको भए के बिग्रन्थ्यो र । वास्तवमा उनी राजै हुन् । चाहे पूर्व नै किन नहुन् । ज्ञानेन्द्र जन्मदै राजा भएर जन्मिएका हुन् । उनले नेताहरूसँग झुक्न आवश्यकै छैन । उनले विगतमा के गरेभन्दा पनि अहिले गरेका कामलाई मूल्यांकन गर्न सकिन्छ । राजनीतिक दलहरूका नेता ज्ञानेन्द्रका अगाडि मुखबाट वाफ निकाल्न नसक्ने तर पिठ्युँ पछाडि नानाभाँती कुरा गर्ने ।
त्यसैले त भन्दै छु ‘नेताज्यू सडकमा ज्ञानेन्द्र शाहका विरुद्ध भाषण गर्याजस्तो काँ होला त उनका सम्मुख ।’ जन्मदै राजा भएर आएका ज्ञानेन्द्र र जनताले विकल्प नभएपछि राजा बनाइदिएका राजनीतिक दलहरूको यो पछिल्लो गतिविधि हेर्नलायक देखिन्छ । तसर्थ एक–अर्कामा निषेधको राजनीतिक भन्दा पनि सबैले ‘विन विन’ भएको नेपाली जनताले हेर्न चाहेका छन् । ज्ञानेन्द्र चाहे अन्य राजनीतिक दल जो भए पनि नेपाली नै त हो । राष्ट्र निर्माण गर्न एकजुट हुँदा के नै बिग्रन्छ र । जनताले दिगो विकास चाहेका छन् । जनताले निधेषको राजनीति, खुट्टा तानातानको अवस्था र मुलुक अधोगतितर्फ उद्धत भएको हेर्न भने चाहेका होइनन् ।
वास्तवमा अब जनताले चाहेअनुरूप सबै राजनीतिक दल एकजुट भई विकास निर्माणमा लाग्नुपर्ने बेला आएको छ । हामीले आफ्मा झगडा गर्नु, निषेधको क्रियाकलाप गर्नु छिमेकीलाई हेप्ने मेसो हुन सक्छ । यसबाट जोगिनु नेपाल र नेपालीको कल्याण मानिन्छ । अस्तु
प्रकाशित मिति: ६ माघ २०७३, बिहीबार १०:३८