काठमाडौं, ७ भदौ । मेरा ८४ बर्ष उमेर कटेका मावली हजुरवुवा काठमाडौ बस्न रुचाउनु हुन्न । उहाँका छोराहरु काठमाडौ बस्छन्, छोराहरु यतै बस्न बोलाउछन् तर उहाँ मान्नुहुन्न । बृद्धबृद्धा दाङ स्थित आफ्नै घरमा बस्नुहुन्छ । उहाँलाई काठमाडौँ जाने आग्रह गर्दा सधै एउटै जवाफ दिनुहुन्छ, ‘काठमाडौँमा मानवीयता छैन ।’ यो बिषयमा बहस हुनसक्ला, तर उहाँ आफ्नो बुझाई प्रति दृढ हुनुहुन्छ ।
मंगलबार उहाँकै नाती अर्थात म स्वयंले काठमाडौँमा एउटा त्यस्तै प्रतिक्रिया दिने प्रकृतिको घटना व्यहोर्नु प¥यो । बिहान साढे सात बजेतिर ४ जना साथीहरु मेरो गाडीमा चढेर कालिमाटी पुग्यौं । त्यहाँ चिया खाने सल्लाह भयो । एउटा मिठाई पसलमा पस्यौ । कालिमाटी चोकदेखि १५० मिटर जति दक्षिण तर्फ पर्ने सो मिठाई पसलको अगाडि गाडी पार्किङ गरियो । पार्किङ गर्दा सतर्कता अपनाइयो पनि । सडकको पिच भाग भन्दा बाहिर(नाला ढाकिएको सिमेण्ट माथी) चारवटै टायर पर्ने गरी गाडी पार्किङ गरि होटेलमा पस्यौ । होटेलमा सरसफाई हुँदै थियो । कफी अर्डर ग¥यौं । निकै समय लाग्यो ।
त्यत्तिकैमा मेरो गाडी वरपर ट्राफिक प्रहरी उभिएको देखें । टेवलमा कफी आएर एक सुर्पी पिएंको मात्र थिए, त्यसै छाडेर गाडीमा गएर बसे । ‘पिकआवरसम्म यसरी पार्किङ गर्ने ? लाइसेन्स दिनुस’ ट्राफिक प्रहरी जवानले मसँग भने । मैले मेरो गल्ति के ? भनेर सोधे । उनले ९ बजेपछि पार्किङ मिल्दैन भन्ने जवाफ दिए । मैले ‘सरी’ भन्दै गाडी अझै साइड चापेर राख्न खोजे । उनले आदेशात्मक पारामा फेरि लाइसेन्स मागे र गाडीको अगाडि उभिए । मैले थाहानपाएर हो, दाङवाट आएको भन्दै लाइसेन्स नमाग्न आग्रह गरे । उनले जिद्दि छाडेनन् । उनीहरुको ‘नियम’ होला भन्दै म पत्रकार हुँ भन्ने जानकारीका साथ लाइसेन्स दिए । उनले ‘सरलाई सोधेर आउँछु’ भन्दै अलि टाढा उभिएका सईलाई सोधे अनी आएर मलाई लासेन्स फिर्ता गर्दै गाडी त्यहाँ पार्किङ नगर्न भने । मैले पार्किङ गर्ने ठाँउ कहाँ हो ? भन्ने जिज्ञासा राखे । उनले ‘थाहा छैन’ भने । त्यसपछि मैले कफीको एक सुर्पि खाएको अबको ५ मिनेटमा सकेर जान्छौ, त्यतिबेर गाडी यही राख्न अनुमति मागे । उनले अस्वीकार गरे मेरो आग्रहलाई । ‘खुरुक्क गाडी हटाउनुस्’ उनी अली रुखो बने त्यतिबेला । मैले धेरै बहस गर्न चाहेन र गाडी अगाडि बढाए । पार्किङ गर्ने स्थान कही भेटेन नजिकमा । कालिमाटी देखि पूर्व पुलसम्म आए, फेरि मोडेर चोक हुँदै दक्षिण तर्फ लागे । त्यहाँ स्थित गणेशथानसम्म पनि पार्किङ स्थान भेटेन । त्यहाँबाट फर्केर होटेल नजिकै आए, साथीहरु कफी रित्याएर मलाई पर्खिरहेका थिए । त्यहाँ अर्को साथीलाई ड्राइभर सिटमा राखेर कफि नपिउने, विल तिर्ने गरी उत्रन खोजे, तर फेरि उनै ट्राफिक जवान आएर अझै रुखो भएर गाडी हटाउन भने । त्यसपछि कलंकी जाने वाटो तर्फ लागे कलंकी नजिकैको मन्दिर नेर पाकिङ गर्ने जस्तो ठाँउ देखेँ । त्यही पार्किङ गरेर ट्याक्सि चढेर साथीहरु भएको होटेलमा पुगी चिसो कफि रित्याए । बिल तिरे अनि फेरि ट्याक्सिमा सबैलाई राखेर गाडी राखेको कलंकी मन्दिर नेर गए ।
यो घटनामा मेरा पनि कमजोरी र समस्या होलान् । तर, एक गिलास कफि खान र बिल तिर्न सयम दिन नसक्ने ट्राफिक प्रहरीले पार्किङ स्थाल देखाउन सक्नुपर्ने हो कि हैन ? मेरो गाडी जाहाँनेर थियो, त्यो ठाँउमा दिनभर पाकिङ गर्दा पनि सडकमा हिड्ने अरु गाडी जाम पर्ने अबस्था हुँदैहुदैन । तर, एउटाले राख्दा धेरैले राख्न खोज्छन् भनेर हटाउनु ठिक हो । पार्किङ एरिया नसिकाएर आधा गिलास कफी खाएको मानिसलाई त्यसरी धपाउन हुने हो कि होइन ? त्यहाँ मेरा हजुरवुवाले खोजेको मानवीयता मैले पनि खोजे । अनी यो देशमा ठूला भाषण गर्नेहरुसँग प्रश्न गर्न मन लाग्यो, आधा गिलास कफी खानका लागि आफ्नो गाडी धेरै पर छाडेर ट्याक्सिमा चड्ने नियति सधैँ भोग्नु पर्ने हो ? पार्किङ एरिया तोक्नु पर्ने होइन ? तोकिएको भए गाडी हटाउन रुखो बन्ने ट्राफिक प्रहरीले त्यो स्थान सिकाउनु पर्ने होइन ? अनी आफैमा अमिलो मनबाट एउटा प्रश्न उब्जेको छ कि, के काठमाडाँै साच्चिकै यस्तै हो ?
प्रकाशित मिति: ७ भाद्र २०७३, मंगलवार १७:१३
