जाजरकोट, १८ असार ।
यहाँका दुर्गम गाउँमा निर्माण हुन लागेको विद्युत् आयोजना आवश्यक रकमको अभावमा अलपत्र परेका छन् ।
निर्माण कार्य गर्दागर्दै रकमको अभावमा बीचमै जिल्लाका पाँचवटा जलविद्युत् आयोजनाको काम रोकिएको हो । अर्छानी–४ मा निर्माणाधीन ३० किलोवाट क्षमताको भित्रीखोला लघुजलविद्युत् आयोजना पनि अलपत्र परेको छ । आठ वर्षअघि निर्माण सुरु भएको सो आयोजना पनि आवश्यक बजेट अभावले अलपत्र परेको आयोजनाका अध्यक्ष हर्कबहादुर बस्नेतले बताए ।
त्यस्तै, नायकबाडा–२ जिरीमा निर्माणाधीन ३२ किलोवाटको अयाँरीखोला लघुजलविद्युत् आयोजना, सक्ला–६ सेपुखोलामा निर्माणाधीन ३४ किलोवाट क्षमताको सेपुखोला लघु जलविद्युत् आयोजना र गर्खाकोट–५ मा निर्माणाधीन ४४ किलोवाट क्षमताको हिप्काखोला लघुजलविद्युत् आयोजना पनि विगत ८/९ वर्षदेखि अलपत्र अवस्थामा रहेको जिल्ला विकास समितिको ऊर्जा शाखाले जनाएको छ ।
त्यस्तै अर्छानी गाविसमा निर्माण हुन लागेको ३७ दशमलव ५ किलोवाट क्षमताको तिलिंगे खोला लघुजलविद्युत् आयोजना आर्थिक अभावका कारण अलपत्र परेको छ ।
आयोजना निर्माणमा भौगोलिक विकटता, लागतअनुसारको रकमको अभाव र स्थानीयले श्रमदान नगर्दा विद्युत् आयोजना निर्माण हुन नसकेको आयोजनाका अध्यक्ष रणबहादुर शाहीले बताए ।
सो आयोजना दुई वर्षभित्र पूरा गर्ने गरी २०६४ सालमा निर्माण गरिएको आयोजना पूरा नहुँदा ३७० घरपरिवार विद्युत् सेवाबाट वञ्चित हुनुपरेको छ । निर्माण सामग्रीमा खिया लाग्न थालेको छ भने अन्य सामग्री अलपत्र अवस्थामा रहेका छन् । सरकारी लगानी बालुवामा पानीजस्तै भएको छ ।
रु दुई करोड ६६ लाख लागतमा निर्माण हुने आयोजना अलपत्र परेको हो । आयोजना निर्माणका लागि वैकल्पिक ऊर्जाको रु एक करोड १० लाख ६२ हजार, जिल्ला विकास समितिको रु तीन लाख ७८ हजार र गाविसको रु दुई लाख २० हजार प्राप्त भएको आयोजनाले जनाएको छ ।
रु आठ लाख ६५ हजार हेलिकोप्टरबाट सामान ढुवानीमा सकिएको र रु दुर्ई लाख ४० हजार गाडीबाट ढुवानी गर्दा रकम सकिएको अध्यक्ष शाहीले बताए । अनुदान रकम ढुवानीमा सकिएपछि काम गर्न समस्या भएको छ । सामान निर्माण स्थलमा अलपत्र परेका छन् । आयोजनाका लागि रु ५० लाख रकम अपुग रहेको छ । जिविसले दिनुपर्ने रु ३३ लाख र गाविसको रु २४ लाख नदिँदा आयोजना अलपत्र परेको शाहीले बताए ।
तिलिंगे खोला लघुजलविद्युत् आयोजना मात्र होइन जिविस र गाविसले दिनुपर्ने १० प्रतिशत अनुदान नदिनु र १५ प्रतिशत श्रमदान जुट्न नसक्दा लघुजलविद्युत् आयोजना अलपत्र पर्ने गरेका छन् । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवद्र्धन केन्द्रले प्रतिकिलोवाट रु दुई लाख ५५ हजार मात्र अनुदान उपलब्ध गराउने गरेको छ । तर, भौगोलिक विकटताका कारण ढुवानी समस्याले जाजरकोटमा लागत दोब्बर लाग्ने गरेको छ । अलपत्र अवस्थाका आयोजनालाई सम्पन्न गर्न रु डेढ करोड आवश्यक पर्ने स्थानीय विकास अधिकारी इन्द्र गौतमले जानकारी दिए ।
यी अलपत्र अवस्थामा रहेका पाँचवटै आयोजनाको नहर बन्न सकेको छैन भने कतिपयको पावर हाउस समेत बनेको छैन । आयोजनाका लागि अन्य आवश्यक सामान सबै आइसकेको छ ।
रासस
प्रकाशित मिति: १८ असार २०७३, शनिबार ०९:३९